Het kune kune varken

Geschiedenis

Kune Kune varkens staan bekend als de Maori-varkentjes uit Nieuw-Zeeland. Hun naam wordt uitgesproken als Cooney Cooney. Het Polynesische woord 'kunekune' betekent 'dik, rond'.

Vanaf 1790 werd Nieuw Zeeland bezocht door Amerikaanse en Europese ontdekkingsreizigers, walvisvaarders en robbenjagers. Sommigen van hen namen varkens uit Azië mee tijdens hun reis, om als voedsel te dienen. De varkens werden aan land vaak vrij gelaten om zich te vermeerderen, zodat ze geslacht konden worden bij een volgende reis naar Nieuw-Zeeland. Later werden de varkens door walvisvaarders gebruikt voor de ruilhandel met de Maori's. De Maori's hechtten veel waarde aan varkens, en hielpen de soort door Nieuw-Zeeland te verspreiden door ze als geschenk aan andere stammen te geven, of zelf half verwilderde kuddes te houden. Bij de Maori was het goed gebruik om grote geschenken, en dan liefst levende have, aan familieleden en leden van nabije stammen te geven.

De geschiedenis van de Kune Kune is dus nauw verbonden met de Maori's. En vanaf begin 1900 werden Kune Kunes alleen nog maar door de Maori gemeenschappen gehouden. In die dagen werden Kune Kunes graag gezien om hun gelijkmatige karakter en omdat ze niet de neiging hadden rond te zwerven. Ze liepen op uitgestrekte grasvelden en werden gebruikt voor de begrazing (net als bij ons de schapen voor dienen). De kune kune varkens staan er dan ook om bekend, dat ze als enigste varkensras niet wroeten.

Wat gebeurde daarna?

Naarmate zich meer Europese kolonisten in Nieuw Zeeland vestigden begon de Kune Kune populatie te slinken. Veel van de Maori stammen die voorheen  hadden vertrouwd op de varkens voor vlees en het vet, begonnen nu meer de Europese voedingspatronen over te nemen. En het aantal Kune Kunes nam daardoor meer en meer af. In 1980 realiseerden twee wildpark eigenaren in Nieuw Zeeland zich dat  het Kune Kune varkensras op het punt stond uit te sterven. Hun vlees werd nauwelijks meer gebruikt door de Maori's en de dieren waren vrijwel niet bekend bij de bevolking van Europese afkomst. Er zouden nog maar vijftig raszuivere varkens in Nieuw-Zeeland zijn. Deze wildpark eigenaren doorzochten het hele land en kochten iedere raszuivere Kune Kune die ze konden vinden. Deze achttien Kune Kunes in totaal, vormen de basis van het huidige stamboek.

Met behulp van een groeiend aantal fokkers en eigenaren is de Kune Kune populatie tegenwoordig in gezonde toestand en door heel Nieuw Zeeland verspreid, er is redelijk grote vraag naar als geschikt varken voor kleine boeren. Kune Kunes zijn ook geëxporteerd naar het Verenigd Koninkrijk, de USA en het Europese continent. In Nieuw Zeeland, het Verenigd Koninkrijk en in Nederland zijn actieve Kune Kune genootschappen om alle raszuivere Kune Kunes te registreren.

Kenmerken

Het uiterlijk en innerlijk van een Kune Kune varken.

De Kune Kune is een uniek varkensras  afkomstig uit Nieuw- Zeeland. De naam Kune Kune betekent 'vet en rond' in Maori taal, een behoorlijk adequate beschrijving voor deze apart uitziende varkens.  De karakteristieke Kune Kune is er één met korte pootjes, korte snuit en een zeer afgerond lichaam.

De Kune Kune is een gezellig varken die graag  menselijk contact wil. Ze zijn intelligent, aanhankelijk, met een passie voor eten en vindingrijkheid. Ze zijn zeer betrouwbaar, gemakkelijk te hanteren en sociaal.

De lelletjes, genaamd 'piri piri', zijn ongeveer 4 cm lang en hangen aan de onderkaak. De vachtkleur en textuur van de Kune Kune kunnen aanzienlijk variëren. De meest voorkomende kleuren zijn zwart, zwart-wit, bruin, goud, tan en room, soms met willekeurig verdeelde vlekken en flarden van kleur. De vacht textuur kan variëren van korte zijdeachtig haar een slanke uiterlijk, lang grof krullen die een meer onverzorgde look geven. De vacht is ook afhankelijk van de tijd van het jaar, soms resulterend in een duidelijk verschil tussen zomer en winter jassen. Uitgebreide haarverlies in de zomer is gemeenschappelijk.

Verzorging

Een Kune Kune varken is een erg gemakkelijk dier als het over verzorging, huisvesting etc. gaat. Ze hebben niet veel speciale verzorging nodig als het gaat om vacht, huid en tanden. Wel zijn er een paar dingen waar op gelet moet worden en wat erg kan helpen bij het voorkomen van ziektes, stress of  ongemakkelijkheden. Een varken staat erom bekent dat hij zich vaak jeukt en graag ergens tegenaan schuurt. Dit kan zijn een harde borstel of een houtblok. Zo hebben wij een aantal borstels ophangen waar de varkens langslopen, maar ook een dik houtblok geeft veel comfort voor het Kune Kune varken. Ze kunnen zo hun oude/dode huidschilfers eraf schuren en zichzelf een lekkere massage geven.

Elke dag of in ieder geval min 3x per week een borstelbeurt vinden ze ook erg fijn. Zo kun je je Kune Kune op wondjes controleren, je band versterken en hem/haar eens lekker verwennen. Een harde paarden borstel is hier erg fijn voor. Daarnaast kun je de omega 3-6 oliën gebruiken voor de kune kunes met een droge huid. De olie zorgt ervoor dat de huid soepel en zacht blijft, vacht dicht behaard en glanst en voor een goede spijsvertering. Valt de vacht dan toch nog uit, bv. door ouderdom, dan kun je bij de olie nog de maxi farmcreme of uier creme gebruiken om de droge huid mee in te smeren.


"Wij geven Pumba elke week een klein dopje olie, dit vind hij erg lekker en ziet het als een snoepje. Hij doet al netjes zijn mond open en dan kan ik het er zó ingieten. Als het hem soms te lang duurt begint hij eerst met pootje te geven. 

Pumba krijgt in de winter vaak een droge huid en een dunne vacht. Dan doen wij de olie en de farmcreme regelmatig (bijna elke dag) geven en insmeren. Dan heeft hij binnen een maand weer kleine haartjes staan en een paar weken later weer een mooie volle vacht en normale huid."

Foto voor:

Foto na:

Huisvesting

Kune Kune varkens zijn erg makkelijke dieren. Ze hebben niet heel veel speciale huisvesting nodig. Er zijn een paar kleine dingetjes waar je op moet letten. Zo vinden ze het erg fijn als ze een tochtvrije stal met stro als bodem bedekking hebben. Van het stro maken ze elke avond een mooi bedje en gaan er dan lekker in liggen. Kune Kunes vinden het lekker om tegen elkaar aan te kruipen, dit doen ze in de winter meer dan in de zomer. En om lekker met hun neus onder het stro te liggen. 

Het fijnste is om in de uitloop (in- en uitgang stal) een stuk te verharden met beton of zware beton tegels (zorg ervoor dat deze goed vastliggen, want een neus eronder en de tegels liggen omgedraaid), en hierop ook te voeren. Zo zorgen de varkens er zelf voor dat hun teennagels worden afgesleten. Hierdoor hoef je de nagels niet te knippen en dit is dan ook veel minder stress voor het Kune Kune varken.

Graag hebben Kune Kunes ook een wei waar ze lekker kunnen grazen. Dit hoeft niet heel groot te zijn, ong. 500m3. Mocht je geen wei hebben, maar wel wat uitloop is dit ook prima. De afrastering kan draad zijn, maar wat ook mooi is met boomstammen. 



"Bij ons is de helft van de wei afgezet met boomstammen, het is functioneel, natuurlijk materiaal en heeft een mooie uitstraling in de wei."

Voeding

Kune Kunes zijn, in tegenstelling tot andere varkens, echte grazers. Een volwassen Kune Kune kan in de lente/zomer alleen op gras, groente en fruit leven. Als je niet voldoende gras hebt kan je ze uitstekend op een kleiner veld houden en bijvoeren met brok, hooi, fruit en/of groente resten. Waarschijnlijk voedt de meerderheid van Kune Kune houders hun dieren op die manier.

Als Kune Kunes alleen met brok, groenafval en fruit gevoerd worden gelden de volgende richtlijnen:

Biggen 2-4 maanden per dag 0.5kg

Biggen 4-9 maanden per dag 0.75kg

Volwassen dieren per dag 1-1.5kg

Hoe meer gras, hooi, groenafval en fruit ze hebben, des te minder brok er gegeven hoeft te worden. Het is belangrijk je niet te strak aan de richtlijnen te houden maar om op den duur 'op het oog' te voeren. Zodra je Kune Kune te dik wordt geef je minder. 



"Wij geven in de winter 's morgens en 's avonds groente afval, fruit, muesli, brokjes. In de zomer hebben ze gras, dus dan krijgen ze geen muesli en brok, maar wel groente en fruit erbij.

Een te dik varken is een ongezond varken. Probeer goed op je varken te letten dat hij/zij niet te dik wordt."